Foto’s van appartement op Funda.nl zonder toestemming is inbreuk op auteursrecht

Inleiding

Partijen in deze zaak zijn een fotograaf, een makelaar en de verkoper van een appartement.

De verkoper van het appartement heeft 3 foto’s van de fotograaf zonder zijn toestemming beschikbaar gesteld aan de makelaar ten behoeve van de verkoop van het appartement.

De makelaar heeft de foto’s vervolgens zonder toestemming van de fotograaf op zijn eigen website geplaatst en op Funda.nl. De naam van de fotograaf werd daarbij niet vermeld. De fotograaf vraagt de makelaar de inbreuk op zijn auteursrecht te staken en vordert een schadevergoeding. De makelaar verwijdert vervolgens de foto’s van de websites, maar weigert de betaling van een schadevergoeding. De zaak komt daarom voor de rechter. Die moet niet alleen oordelen over de schade als gevolg van de inbreuk, maar ook over de proceskosten.

Verveelvoudiging en openbaarmaking

De fotograaf richt zijn pijlen op zowel de makelaar als op de verkoper van het appartement. De verkoper is volgens de fotograaf aansprakelijk voor de verveelvoudiging van de foto’s en de makelaar voor de publicatie van de foto’s op de websites, beiden zonder vermelding van zijn naam. De fotograaf vordert concreet 3 x € 275,- voor de verveelvoudiging en openbaarmaking van de foto’s (zijn gebruikelijke prijs daarvoor) en 3 x € 137,50 (50% dus van de publicatieprijs) voor het niet vermelden van zijn naam. Totaal € 1.087,50, te vermeerderen met de proceskosten.

Verweer

De verkoper zei tot zijn verweer zich van geen kwaad bewust te zijn omdat hij de foto’s (zonder aanduiding van een bedrijfsnaam) op Google had gevonden. Bovendien, zei hij, had hij de foto’s direct verwijderd toen hij hoorde dat er auteursrecht op rustte. Publicatie had bovendien zo kort geduurd, dat van een economische schade voor de fotograaf geen sprake was. De makelaar was het – om begrijpelijker redenen - ook al niet eens met de eis. Hij had de foto’s immers van de verkoper gekregen, die volgens de verkoopvoorwaarden van de makelaar verantwoordelijk was en een vrijwaring had verleend voor auteursrechtelijke aanspraken.

Oordeel van de rechter

De (kanton)rechter had het niet moeilijk met de zaak. Het excuus van de verkoper, dat hij niet opzettelijk had gehandeld, achtte hij (terecht) irrelevant en kon snel van tafel. Wie een foto gebruikt moet zich ervan vergewissen of daar auteursrecht op rust en moet zo nodig uitzoeken wie de maker is. Het verweer van de makelaar dat hij zich door de verkoper heeft laten vrijwaren voor auteursrechtelijk aanspraken gaat natuurlijk ook niet op. Dat is een zaak tussen makelaar en verkoper en niet tussen makelaar en fotograaf. Aansprakelijkheid voor de schade voor beiden staat daarmee wel vast.

Schadevergoeding

Dan de hoogte van de schadevergoeding. Ook daarin gaat de rechter met de fotograaf mee. Hij vindt een berekening uitgaande van de gederfde licentievergoeding ad € 275,00 per foto (x 3 dus) redelijk evenals de verhoging daarvan met 50% voor de immateriële schade vanwege het weglaten van de naam van de fotograaf. Dat de foto’s maar kort op de websites hebben gestaan deed niet ter zake omdat de licentievergoeding geldt voor een plaatsing van tenminste 1 jaar.

Proceskosten

Voor wat betreft de proceskosten toont de rechter coulance. Gedaagden moeten weliswaar, zoals gebruikelijk in IE zaken, de proceskosten betalen maar de kantonrechter stelt deze gelijk aan het normale zogenaamde liquidatietarief. D.w.z. de dagvaardingskosten (€ 214,02) het griffierecht (244,00) en het salaris van de gemachtigde (3 punt x €124,00), totaal € 830,02. Voor toekenning van het laagste indicatietarief voor eenvoudige IE-zaken ziet hij gelet op de omstandigheden geen aanleiding.Ik zou zeggen dat gedaagden daarmee goed wegkomen.

Conclusie

Les is vooral, dat gebruikers van foto’s of afbeeldingen, hoe onschuldig het gebruik ook lijkt, zich moeten vergewissen van eventuele auteursrechten. Ook vermelding van de naam van de maker van de foto of afbeelding, als deze niet direct bekend is, is een aandachtpunt.