Voorkom problemen met het kiezen van een bedrijfsnaam

Voorkom problemen met het kiezen van een bedrijfsnaam.

Je start een onderneming en bedenkt daarvoor een naam waarmee je verwacht succes te behalen. De investering kostte een flinke duit. En dan wordt je teruggefloten door een andere onderneming die al eerder een vergelijkbare naam droeg voor handel of diensten in ongeveer dezelfde sector als die van jouw bedrijf. Dat is niet fijn.

Taalcursusbureau Babel

Een illustratie hiervan is de volgende zaak. Er is een onderneming die onder de naam Babel al sinds 1983 landelijk taalcursussen geeft. Het bedrijf is behoorlijk actief op de markt, investeert veel in haar reclame-uitingen en opereert onder meer onder de domeinnaam www.babel.nl.

Babel Den Bosch

In 2019 wordt in den Bosch een stichting opgericht als resultaat van de samenvoeging van enkele (gemeentelijke) instellingen die gezamenlijk een platform vormen voor kennis- en taalontwikkeling. De stichting verwijst voor haar naamkeuze naar het Bijbelse verhaal van de vele culturen waarin mensen elkaar ondanks hun onderlinge verscheidenheid kunnen verstaan. De stichting Babel Den Bosch biedt ook schrijf- en taalcursussen aan. Ook Babel Den Bosch manifesteert zich - net als de al bestaande onderneming Babel - uitdrukkelijk via de bestaande landelijke sociale media.

Babel als begrip

Babel Den Bosch rekende bij het kiezen van haar naam buiten het al bestaande Babel. Of hield er wel rekening mee, maar zag daarin geen probleem onder meer omdat het begrip Babel door iedereen vrij gebruikt zou kunnen worden. Hoe dan ook, er ontstond een aanvaring tussen beide partijen die onder andere ging over de vraag of de Handelsnaamwet Babel den Bosch wel of niet toestond om het woord Babel voor haar stichting te gebruiken.

Inbreuk op handelsnaam?

Babel vond dat Babel Den Bosch daarmee inbreuk maakte op haar handelsnaamrecht. Concreet waren haar stellingen, dat het woorddeel “Babel” in beide handelsnamen identiek is, zowel visueel als auditief maar ook begripsmatig, dat dat ook geldt voor de domeinnaam van Babel Den Bosch, www.babeldenbosch.nl en dat (een belangrijke voorwaarde in het handelsnaamrecht) de aard van beide ondernemingen gedeeltelijk met elkaar overeenstemmen terwijl de bedrijfsmatige activiteiten van beide ondernemingen zich op het hele land richten. Babel Den Bosch zou daarmee verwarring wekken bij het publiek. Babel beriep zich overigens niet alleen op het handelsnaamrecht en op het merkenrecht maar stelde ook dat Babel Den Bosch zich schuldig maakte aan een algemene op het Burgerlijk Wetboek berustende onrechtmatige handelwijze. Ik beperk mij hierna op de handelsnaamrechtelijke aspecten.

Verweer Babel Den Bosch

Babel Den Bosch vond dat zij Babel gewoon moest kunnen gebruiken. Babel komt – zegt zij – slechts geringe bescherming toe en je kunt daarom Babel niet claimen voor taalcursussen. Verder zegt zij, dat Babel Den Bosch maar een kleine partij is en dat een andere partij – die Babbel heet – pas de echte concurrent van Babel is terwijl zij die ongemoeid laat. En ten slotte stelt zij, dat zij voornamelijk andere diensten levert dan taalcursussen. Zij faciliteert die slechts door daarvoor ruimte beschikbaar te stellen aan een derde. En last but not least is haar verweer, dat zij zich richt op een heel ander publiek, namelijk vooral niet hoger opgeleide mensen in de regio, terwijl Babel zich vooral richt op professionals (bedrijven) in het hele land.

Beschrijvende naam?

Hoe kijkt de (voorzieningen)rechter tegen de argumenten van Babel Den Bosch aan? In de eerste plaats stelde die vast de Bijbelse term Babel weliswaar een zekere algemeenheid bezit als het gaat om taal en communicatie, maar dat het te ver gaat om te zeggen dat Babel “beschrijvend” is voor taalcursussen. Daarin heeft de rechter ongetwijfeld gelijk.

Ook het feit, dat Babel Den Bosch de taalcursussen niet zelf geeft is geen sterk argument. Zij biedt de cursussen immers zelf aan, dat een derde daar uitvoering aan geeft speelt geen rol. Is ook duidelijk.

Verwarringsgevaar?

Tenslotte de hamvraag of er sprake is van mogelijke verwarring. Het argument van Babel Den Bosch dat haar publiek van een geheel andere aard is dan het publiek van Babel lijkt sterk. Toch gaat de kortgedingrechter daar niet in mee. Het voorbeeld dat Babel geeft (en dat door de rechter uitdrukkelijk wordt meegewogen), waarbij een moeder zich tot Babel wendt (in plaats van tot Babel Den Bosch) in verband met een vioolles van haar kind, vind ik zwak. Het gevolg van die verwarring ligt immers niet in de concurrentiesfeer. Daarnaast zou ik stellen, dat iemand die op zoek is naar een professionele taalcursus vanwege de sociaal maatschappelijke omgeving waarin de taalcursussen van Babel Den Bosch worden aangeboden niet snel bij Babel Den Bosch zal uitkomen. Ik denk ook dat Babel niet eens zo veel last (lees: concurrentierisico) ondervond van Babel Den Bosch, maar wel van eerdergenoemde taalcursusorganisatie Babbel en dat zij met deze zaak een signaal heeft willen afgeven. Daar is zij dan in geslaagd.

Oordeel rechter

Babel Den Bosch moet in elk geval (voorlopig) het gebruik van de naam Babel staken onder verbeurte van de betaling van een dwangsom. Zij kan wel nog in hoger beroep of een bodemprocedure overwegen. Niet geheel kansloos, schat ik in.

Advies

Daarbij blijft het advies voor beginnende ondernemers: bedenk voor je onderneming een naam waarmee je niet het risico loopt dat deze op grond van het handelsnaamrecht en/of het merkenrecht verboden wordt door een concurrent.