Fotograaf betaalt rekening voor inbreuk op zijn auteursrecht

Fotografen slagen er steeds meer en beter in om middels gerechtelijke procedures het gelijk aan hun kant te krijgen. Ook krijgen zij vaak nog een redelijke schadevergoeding mee waarmee zij in elk geval hun advocaatkosten kunnen compenseren. Dat dat niet altijd lukt blijkt uit de volgende casus.

Onthoudingsverklaring

Een professionele Duitse fotograaf stapte naar de rechter toen een webwinkel die een foto van hem had gebruikt weliswaar - na daartoe te zijn gesommeerd - stopte met het onrechtmatige gebruik van die foto, maar weigerde een schadevergoeding te betalen en een onthoudingsverklaring te tekenen.

Foto in opdracht

Het ging om een foto die de fotograaf eerder had gemaakt in opdracht van de Duitse onderneming Ara Shoes AG voor een reclamecampagne (zie afbeelding). De vordering had niet alleen betrekking op het enkele gebruik van de foto, maar ook op het aantasten ervan. Deze zou ‘aangesneden’ zijn weergegeven. Bovendien was de naam van de fotograaf niet vermeld.

Sommatie

De inbreukmakende partij werd gesommeerd de foto van de server te verwijderen en uitgenodigd een regeling te treffen tevens inhoudende de betaling van een schadevergoeding. Aan het eerste werd zoals gezegd gevolg gegeven, aan het tweede niet, zodat een gerechtelijke procedure noodzakelijk was. De fotograaf vorderde voor de inbreuk een bedrag van € 750,- en voor de advocaatkosten een bedrag van € 4.712,-.

Oorspronkelijkheid

De gedaagde stelde allereerst dat de foto geen auteursrechtelijk beschermd werk was omdat het voldoende oorspronkelijkheid mist. Dat punt was snel van tafel. Alle voor een professionele fotograaf gebruikelijke technieken zoals licht, brandpuntafstand, sluitertijd en diafragma waren ook hier gebruikt om tot een eigen creatief resultaat te komen.

Licentie

Ook het verweer dat de fotograaf het auteursrecht niet zou bezitten omdat hij de foto in opdracht had gemaakt ging niet op. In de eerste plaats was de fotograaf niet in loondienst van Ara Shoes, zodat Ara Shoes op die grond nooit de auteursrechthebbende op de foto zou kunnen zijn. Er was bovendien sprake van een expliciet licentiecontract over het beperkte gebruik van de foto, zodat ook daardoor duidelijk was dat het auteursrecht niet door de fotograaf was overgedragen.

Schadevergoeding

Voor de vaststelling van de schadevergoeding ging de rechter bij gebrek aan een andere concretere maatstaf uit van de tarieven van de Stichting “Foto Anoniem”. Voor het gebruik van een foto van 400 tot 600 pixels gedurende een termijn van drie maanden op een Nederlandse website staat een bedrag van € 300,- ex BTW. Het plaatsen van de aangesneden foto en de niet naamsvermelding was voor de rechter geen aanleiding een extra schadevergoeding toe te wijzen. De foto die gedaagde gebruikt had was één op één overgenomen van een andere foto die de fotograaf ook voor Ara Shoes had gemaakt. Dat betekende dat hij daartegen geen bezwaar had, en zich daartegen dus niet in redelijkheid kon verzetten..

Advocaatkosten

Ook met de vordering van de advocaatkosten liep het niet goed af. Van de gevorderde € 4.712,- werd slechts € 240,- toegewezen. De rechter beschouwde de zaak als ‘zeer eenvoudig en niet bewerkelijk’ en vond eigenlijk dat extra advocaatkosten boven het bedrag dat gewoonlijk in andere gewonnen zaken wordt toegewezen hier niet gehonoreerd dienden te worden. Hij stelde zich mede op dat standpunt, omdat de fotograaf (lees: zijn advocaat) niet had onderbouwd, waarom een hoger tarief op zijn plaats was. Ik waardeer de scherpte in de redenering van deze rechter, maar vindt het toch wonderlijk dat hij op grond van eigen afweging binnen het stelsel van de advocaatkostenregeling in IE zaken, alleen maar uitgaat van het ‘gewone’ tarief voor proceskosten en de IE-advocaatkosten geheel buiten beschouwing laat.

Dwangsom

Voor de fotograaf een pyrrusoverwinning, waarvan hij zich zal afvragen wat hij daar behalve de titel die hij daarmee heeft verkregen mèt overigens nog wel een toegewezen dwangsom, mee is opgeschoten. Maar laten fotografen zich hierdoor niet laten ontmoedigen.