Heeft een ontwerper of namens hem zijn producent een modelrecht of auteursrecht op het ontwerp van een slipperzool? Daarover ging het in een kort geding. Het ontwerp van eiser, een webwinkel die slippers verkoopt, (foto links) was onderdeel van een concept, waarbij de consument zijn eigen teenslipper kon samenstellen (kleuren, bandjes, materiaal etc.). Hij deponeerde het ontwerp als model en voegde daarbij enkele (onduidelijke) foto’s zonder verdere beschrijving van bijzondere kenmerken.
Kort geding
Gedaagde, een fourniturenbedrijf dat ook al van teenslippers een handeltje maakte, doet iets identieks (foto rechts). Alleen kunnen de klanten in dit geval ieder een eigen bovenkant van de slipper haken. Eiser verzet zich daartegen. Daarover ging het in deze procedure.
Verschil auteursrecht en modelrecht
Volgens het auteursrecht is het niet nodig, dat het werk eerst gedeponeerd is. Bij het modelrecht, dat speciaal bestemd is voor gebruiksvoorwerpen, is dat wel het geval. Bovendien moet het model 'nieuw' zijn en een 'eigen karakter' hebben. Er mag niet al eerder een vergelijkbaar model op de markt zijn gebracht en de algemene indruk, die het model bij de consument achterlaat, moet verschillen van de algemene indruk van eerdere modellen. Het auteursrecht neemt genoegen met de ‘oorspronkelijkheid’ van een werk.
Geen modelrechtelijke nieuwheid
De rechter concludeert na toetsing van deze criteria, dat het verschil tussen de in het modelregister ingeschreven teenslipper van eiser en het door gedaagde al eerder verkochte model zo gering is, dat het ingeschreven model niet als nieuw kan worden beschouwd en ook geen eigen karakter heeft.
Gebrekkig modeldepot
Saillant detail is, dat de rechter opmerkte, dat er misschien wel meer verschillen waren, die tot een ander oordeel zouden kunnen leiden, maar dat die onvoldoende bleek uit de bij de registratie verstrekte foto. Ook de ontbrekende beschrijving van het model was voor de rechter reden, dat links te laten liggen.
Auteursrechtelijke slipper
Ook het auteursrecht kon eiser niet baten. De kortgedingrechter wees de vordering op basis van het auteursrecht af, maar merkwaardig genoeg gebruikte hij daarbij niet het auteursrechtelijke criterium van de ‘oorspronkelijkheid’, maar het modelrechtelijke argument, dat de teenslipper van eiser een ‘eigen persoonlijk karakter’ ontbeerde, omdat het niet nieuw was. Maar 'nieuwheid' speelt in het auteursrecht geen beslissende rol.
Toch denk ik, dat eiser in een eventueel hoger beroep niet veel kans maakt. Eén les is duidelijk. Bij inschrijving van een model moeten goede foto’s worden gevoegd en een heldere beschrijving die beiden duidelijk maken, dat het om iets nieuws gaat, dat nog niet eerder is vertoond.