De sanctie op een niet 'normaal' gebruik van een merk

Een Duitse online apotheek (Pandalis) heeft op 10 augustus 1999 een aanvraag gedaan tot inschrijving van een Europees merk CYSTUS, genoemd naar de gelijknamige cystusplant. Dat merk zou dienen ter onderscheiding van voedseladditieven. Het merk is daadwerkelijk op 5 januari 2004 in het merkenregister van het Europese Merkenbureau ingeschreven.

Verval van een merk

Op 3 september 2013 meldt zich een Duitse onderneming LR Health & Beauty Systems dat vindt dat het merk Cystus als vervallen moet worden beschouwd, omdat het gedurende een ononderbroken periode van vijf jaar niet 'normaal' voor de betreffende waren van voedseladditieven is gebruikt. Die regel staat in artikel 51 van de Europese Merkenverordening, het geheel van regels die gelden voor Europese merken.

Geen gebruik gedurende vijf jaar

Het Europese Merkenbureau willigt dat verzoek een jaar later in en verklaart het merk als vervallen. Pandalis verzet zich daartegen en gaat in beroep bij de rechterlijke instantie van het Europese Merkenbureau. Maar dat gaat niet mee met het verweer van Pandalis, met het gevolg dat het oordeel van het Merkenbureau in stand blijft. Het Gerecht vond dus, dat Pandalis het merk gedurende vijf jaar niet normaal had gebruikt en dus vervallen was.

Normaal gebruik

Pandalis laat het daar nog steeds niet bij zitten en tekent beroep aan tegen deze uitspraak bij het Europese Hof van Justitie, dat op 31 januari jl. uitspraak deed. Een lange voorgeschiedenis voor een toch wel belangwekkende uitspraak.

De vraag was, wat ‘normaal gebruik’ is en of daar in de onderhavige zaak sprake van was. 'Normaal' is het gebruik van een merk, als het dient ter waarborging van de identiteit van de herkomst van de waren waar het merk voor dient, de wezenlijke functie van een merk.

Commerciële exploitatie

Bij het normale gebruik van een merk hoort, dat iemand zich inspant om voor de producten waar het merk voor dient, een afzet te vinden. Alleen maar een symbolisch gebruik, met het enige doel om het merkrecht te behouden, telt niet mee. Er moet dus daadwerkelijk sprake zijn van een reële commerciële exploitatie volgens de gebruiken in de betrokken economische sector.

Aanduiding op het product

In het geval van CYSTUS was het merk slechts gebruikt als aanduiding op het product. Daaruit bleek volgens het Hof niet dat voor dit product een afzet werd gezocht. Het merk werd, anders gezegd, niet gebruikt om het in het belang van de consument te onderscheiden van de producten van andere ondernemingen op de markt van voedseladditieven.

Geen herkomstaanduiding

Er kwam nog bij, dat het publiek het gebruik van de term 'cystus' op de verpakking van de betreffende producten van de apotheek kon opvatten als slechts een aanduiding van de cystusplant en dus niet als merkenrechtelijke aanduiding van de herkomst van het merk. Het merk CYSTUS is met deze uitspraak definitief vervallen en Pandalis trok daarmee na een lange periode van verzet aan het kortste eind.

Les

Merkhouders zijn gewaarschuwd. Gebruik je merk daadwerkelijk om de producten of diensten waar ze voor bedoeld zijn, commercieel te exploiteren. Een symbolisch en overigens passief gebruik is niet voldoende.