Interieurarchitect verliest zaak

Interieurarchitect claimt auteursrecht nadat een afbeelding van een ontwerp van zijn hand zonder zijn toestemming terecht is gekomen in een boek over de loftinterieurs van het voormalig veemgebouw St Job in Rotterdam. Hij procedeert tegen de uitgever van het boek. De architect is kennelijk niet zeker van zijn zaak, want hij legt allereerst aan de rechter de vraag voor of hij wil bevestigen, dat hij auteursrecht op zijn ontwerp heeft.

Keukenblok en ronde wand

Dat hij die vraag stelt is niet zo verwonderlijk. Het ontwerp van de architect bestaat slechts uit een keukenblok en een ronde wand, waarbij mede een rol speelt, dat de ronde wand noodzakelijk was, omdat de ronde wand was gesitueerd om een rond bad. Een beetje magere basis dus, maar in principe niet helemaal uitgesloten.

Eigen persoonlijk karakter

Een werk is auteursrechtelijk beschermd, als het voldoende oorspronkelijk is en een eigen persoonlijk karakter heeft. Een vorm, die sterk bepaald wordt door zijn omgeving, kan moeilijk het persoonlijke karakter uitstralen van de architect die die vorm bedacht heeft. Die toetsing moet dus ook plaatsvinden voor de ronde muur, waarbij ook geldt, dat een enkel bedenksel nooit auteursrechtelijk beschermd is.

Functioneel

Iets wat alleen maar functioneel is, d.w.z. in de gegeven omstandigheden alleen maar noodzakelijk, zonder dat daar een vrij creatief ontwerpproces aan te pas komt, kan dus niet auteursrechtelijk beschermd zijn. De rechter vond dat daar in dit geval sprake van was. De ronde muur was niet meer dan functioneel, want diende alleen maar ter afscherming van het ronde bad.

Bewijs makerschap

Het keukenblok was een ander verhaal. Daar was de vraag of de interieurarchitect dat überhaupt wel ontworpen had. Hij kon het bewijs daarvoor niet leveren. Ja en dan wordt het claimen van auteursrecht wel heel erg lastig. Voor de rechter een eenvoudige zaak. Die wees de claim van de architect, – zo’n slordige € 100.000,- - af.

Heb ik wel een zaak?

De maker van een werk moet zich dus bij een mogelijke inbreuk eerst afvragen of hij wel een zaak heeft. Toetsing aan de auteurswet is dan onontbeerlijk. En het bewijs van makerschap is natuurlijk ook een must. Nodeloos procederen en een flink bedrag aan proces-en advocatenkosten riskeren (ca € 13.000 in dit geval) kan bij een zorgvuldige voorafgaande analyse, mogelijk worden vermeden.